GTP - Keramische pijpen uit Gouda (1986-1999)

Alles over de pijp zelf...
Plaats reactie
Gebruikersavatar
rivulus
Berichten: 1389
Lid geworden op: 01 jun 2014 13:44
Locatie: Leiden

GTP - Keramische pijpen uit Gouda (1986-1999)

Bericht door rivulus »

Een paar dagen terug had ik een interessante bijvangst op Marktplaats: een zwarte, ongerookte keramische pijp van het merk "GTP".
GTP keramische pijp 1994.jpg
Zoeken op GTP in de collectie van het Amsterdams Pijpmuseum leverde vele hits op, met bovenstaande pijp als een model uit 1994. Volgens het pijpenmuseum was de handelsnaam "Dunhill", maar ik denk dat dat een typo is aangezien dit verder nergens op de pijp zelf terug te vinden is. Wat speurwerk leverde op dat GTP staat voor Goudse Tabaks Pijpen, een bedrijfje van Adriaan van der Want dat tussen 1986 en 1999 actief was.

De familie van der Want heeft een lange geschiedenis met het maken van keramische pijpen in Gouda. Hun laatste bedrijf, Zenith was net twee jaar eerder gestopt. Adriaan van der Want startte in 1986 zijn eigen bedrijf en gaf aan het Reformatorisch Dagblad een interview. Omdat de OCR op deze link fout is gegaan heb ik hieronder de complete tekst gezet.
A. F. van Toor, Reformatorish Dagblad, 26 september 1986 schreef: Jonge ondernemer zet oude traditie voort - Een Goudse pijp met status

Ik kan er ook niks aan doen; ik heb nu eenmaal klei in mijn bloed. De 27-jarige Adriaan van der Want heeft de collegebanken verlaten om een klein pandje in de Goudse Vissteeg te betrekken. Daar heeft hij nu een fabriek gevestigd. Tenminste, fabriekje. Maar daar zal snel iets aan gebeuren als het aan Adriaan ligt. Voor de Gouda Tobacco Pipes liggen internationale markten open. Vanaf volgende week is in de gespecialiseerde tabakswinkels een nieuwe collectie pijpen te koop. Goudse dubbelwandige stenen pijpen. Maar dan niet van die goedkope witte, maar gestoken in glanzend zwartkeurig jacquet. Kortom, een pijp van aanzien, voor een heer van stand. "Ik kan de pijpen iedere kleur glazuren die ik wil, maar dat lijkt mij niet verstandig. Ik maak eerst alleen mooie zwarte pijpen. Die hebben iets chics. Later kan ik dan altijd nog zien." Goudse tabakspijpen zijn niet nieuw. Integendeel. Adriaans voorgeslacht hield zich al vanaf 1749 bezig met het maken van pijpen. Toch zijn Adriaans pijpen anders. „Mijn pijpen hebben mondstukken met een goed bit, hebben een kloeke montage, zijn uiterlijk schoon van gezicht en kunnen niet dof worden".

Holle kop
De kop van de pijp is gemaakt van gebakken klei, een grondstof die al eeuwenlang gebruikt wordt voor de vervaardiging van tabakspijpen. In de kop bevindt zich een dubbele wand waar overtollig vocht aan de rook wordt onttrokken door de absorberende eigenschappen van de klei. Het maakt de pijp een zogenaamde droogroker. Die holle ruimte in de pijpekop is ook belangrijk voor de rookcirculatie. Enerzijds krijgt de rook door de circulatie tijd om af te koelen, anderzijds wordt de kop niet overmatig heet, zodat deze amper is vast te houden. Onderhoud vraagt de pijp nauwelijks en inroken is niet nodig. Adriaans pijp heeft volgens zijn zeggen geen nadelen. Alleen, wanneer je hem op een stenen vloer laat vallen, dan „is 't ie geheit stuk. Op een houten vloer heeft 't ie nog een kleine overlevingskans..."

Het vervaardigen van pijpekoppen heeft Adriaan geleerd bij Zenith. Een van de bijprodukten van deze aardewerkfabriek was een collectie pijpen. Zenith ging twee jaar geleden failliet en er was nog maar één stenen-pijpenfabriek over. Adriaan zag zijn kans schoon. Na zijn kandidaats Economie en een jaar doctoraal bedrijfskunde liet hij het studeren verder aan anderen over. „Ik zie gewoon een gat in de markt en ik wil pijpen maken". Na enig zoeken werd het kleine, vervallen pandje in de Vissteeg betrokken en helemaal opgeknapt. Er moest gas worden aangesloten, een waterleiding aangelegd en een toilet getimmerd. Na anderhalve maand hard werken was het pandje omgetoverd in een fabriek waar als het per se moet dertigduizend pijpen per jaar gemaakt kunnen worden. Vooropig hoopt Adriaan met drieduizend al een boterham te verdienen.

Zelf bedacht
Via een allergevaarlijkste trap kom je in het kantoor, annex opslagruimte. Overal loop je tegen de fabriekslogo GtP aan. Zelf bedacht, aldus Adriaan. „Trouwens, alles hebben we, mijn vriendin Josephine van Aerssen en ik, zelf gedaan. We zijn al bijna een jaar bezig. Het pand opknappen, folders ontwerpen, modellen en mallen vervaardigen; het produktieproces onder de knie krijgen en ga zo maar door". Het resultaat mag er zijn. Een Goudse pijp met status, heus niet zomaar een toeristische attractie. Hoewel toeristen die een pijp willen kopen wel in de Vissteeg welkom zijn. „Ik doe ook aan verkoop direct vanaf de fabriek, en dat scheelt aanmerkelijk op de prijs. De winkelprijs van een pijp is nog altijd tussen de zeventig en vijfennegentig gulden. Maar daar heb je dan ook een echte GtP.
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.
"I have some friends, some honest friends, and honest friends are few; My pipe of briar, my open fire, A book that's not too new."
Robert W. Service

Godfrey59

Re: GTP - Keramische pijpen uit Gouda (1986-1999)

Bericht door Godfrey59 »

Een mooie vondst , en leuk verhaal.


Godfrey

robvoorburg
Berichten: 12670
Lid geworden op: 18 sep 2010 12:54
Locatie: 's-Gravenhage

Re: GTP - Keramische pijpen uit Gouda (1986-1999)

Bericht door robvoorburg »

Prachtig ontwerp!

Over het reformatorisch dagblad, iets dat ik zou moeten omarmen gezien
mijn afkomst van vaders kant.
Mijn overgrootvader had destijds het lef de kerk de rug toe te keren en
zijn eigen weg te gaan.
Ik ben deze man daar nog altijd dankbaar voor, hij zag het goed.

Gebruikersavatar
rivulus
Berichten: 1389
Lid geworden op: 01 jun 2014 13:44
Locatie: Leiden

Re: GTP - Keramische pijpen uit Gouda (1986-1999)

Bericht door rivulus »

Er zitten een paar hele vage ontwerpen tussen. Wat vind je van deze: een contrastekker van keramiek....
Afbeelding
"I have some friends, some honest friends, and honest friends are few; My pipe of briar, my open fire, A book that's not too new."
Robert W. Service

Gebruikersavatar
Rob
Berichten: 1813
Lid geworden op: 10 aug 2009 00:58
Locatie: Voorhout

Re: GTP - Keramische pijpen uit Gouda (1986-1999)

Bericht door Rob »

Leuk dat je dit deelt met ons! Ik heb nooit geweten dat er na Zenith nog een doorstart is gemaakt. Ik had nog nooit GTP gehoord in ieder geval. En de pijp ziet er nog leuk uit ook!
Hoelang zou GTP het hebben uitgehouden?

Gebruikersavatar
rivulus
Berichten: 1389
Lid geworden op: 01 jun 2014 13:44
Locatie: Leiden

Re: GTP - Keramische pijpen uit Gouda (1986-1999)

Bericht door rivulus »

Rob schreef:Leuk dat je dit deelt met ons! Ik heb nooit geweten dat er na Zenith nog een doorstart is gemaakt. Ik had nog nooit GTP gehoord in ieder geval. En de pijp ziet er nog leuk uit ook!
Hoelang zou GTP het hebben uitgehouden?
Volgens het pijpenmuseum tot 1999. Ik heb nog gezocht, maar verder niets over het hoe of waarom van de sluiting kunnen vinden.
"I have some friends, some honest friends, and honest friends are few; My pipe of briar, my open fire, A book that's not too new."
Robert W. Service

Godfrey59

Re: GTP - Keramische pijpen uit Gouda (1986-1999)

Bericht door Godfrey59 »

Mischien zijn de vroegere eigenaars nog te achterhalen 1999 is nou ook weer niet zo lang geleden . En wat zou er met de mallen en productie spullen zijn gebeurd ? mischien hebben ze deze nog wel , of oud folder materiaal .

In ieder geval een leuke vondst GTP waar niet zo heel veel van bekend is . Verder is het ook op de dag van vandaag moeilijker dan de meeste denken om een dubbelwandige keramiek of klei pijp te maken , Enkelwandig is niet zo,n probleem maar dubbelwandig is een hoop moeilijker .Komt nog bij dat je een veel groter percentage afkeur hebt bij de productie.

Er is trouwens in 1986 net voor de opstart van zijn fabriekje nog een boek over geschreven waaraan hij meegewerkt heeft .
Nieuw leven in oude Goudse traditie / F. van Wel. auteur, Freek J. van Wel (1918-). jaar van uitgave, 1986.

Godfrey

Gebruikersavatar
rivulus
Berichten: 1389
Lid geworden op: 01 jun 2014 13:44
Locatie: Leiden

Re: GTP - Keramische pijpen uit Gouda (1986-1999)

Bericht door rivulus »

Ik denk dat ze de tijd niet mee hebben gehad. Midden in de neergang van de rookcultuur, maar nog voor de internet en webshop boom die ze vanaf dag 1 een internationaal publiek had kunnen geven.

Gezien de geschiedenis grote kans dat er nog familie in Gouda woont. Ik zag wat hits op een Cornelia van der Want-Berlage in Gouda, een beelden kunstenares met een zoon Adriaan van der Want, maar over Adriaan zelf niets meer.
"I have some friends, some honest friends, and honest friends are few; My pipe of briar, my open fire, A book that's not too new."
Robert W. Service

Gradje
Berichten: 132
Lid geworden op: 19 jul 2014 14:27
Locatie: Oss

Re: GTP - Keramische pijpen uit Gouda (1986-1999)

Bericht door Gradje »

Zeker leuk verhaal; bedankt voor het delen.

Plaats reactie